Geïnspireerd door de grote brandnetel- en bramenoogst in onze tuin sta ik even stil bij de respectievelijk groene en paarse kleuren hiervan. Wat betekent het eigenlijk voor onze gezondheid dat er zoveel kleuren in plantaardig voedsel zit? In ‘Handboek Plantaardige en Rauwe Voeding’ kun je meer lezen over de gezondheidsvoordelen van plantaardige kleurstoffen. Hier iets over chlorofyl en anthocyanen.
Groen: voedend, beschermend en ontgiftend
De kracht van groen voedsel (groente, kruiden, algen en wieren) zit ‘m in zowel de grote voedingswaarde als in de beschermende en ontgiftende werking. Groene voeding is over het algemeen vitamine- en mineraalrijk, eiwitrijk en het levert omega-3 vetzuren. Daarnaast zit het vol aan verschillende soorten beschermende vezels, waarvan een deel de goede darmbacteriën voedt, en antioxidanten die beschermen tegen vrije radicalen. De groene kleurstof chlorofyl (wat iets anders is dan het semisynthetische voedingsadditief chlorofylline dat ook vaak onderwerp is van wetenschappelijk onderzoek) zorgt voor zuurstofrijker bloed, is sterk ontgiftend (o.a. zware metalen), heeft een antikankerwerking, remt de groei van slechte bacteriën, is ontstekingsremmend, bevordert de aanmaak van bloed en weefsel en draagt bij aan een gezonde darmflora. Dit maakt groene groenten van onschatbare waarde voor een goede gezondheid.
Brandnetels zijn uitermate gezond: ze bevatten veel chlorofyl (naast tal van andere pigmenten en antioxidanten, zoals carotenoïden). En ze zijn daarnaast een hoogwaardige voedingsbron (vitaminen, mineralen, eiwitten en omega 3-vetzuren). Goede redenen om brandnetel een onderdeel te maken van je menu. Oogst alleen jong blad met de frisgroen, flexibele stengel. Oudere bladeren en stengels zijn minder gezond, deze kun je beter laten staan. Snijd deze planten af tot ongeveer 7 cm boven de grond, en wacht tot de nieuwe stengels met frisgroene bladeren zich weer hebben gevormd.
Oogst brandnetels alleen op plekken die niet vervuild zijn. Op vervuilde bodems nemen de planten juist de zware metalen en andere gifstoffen op. En verleng het oogstseizoen door de planten dus regelmatig af te snijden, knippen of maaien. Wij zijn nu met de 4e oogstsnee van dit jaar bezig op ons land, en de brandnetels staan er schitterend bij. Let er wel op, als je dit vaak op hetzelfde stuk doet, dat je de grond eventueel bijtijds bijmest. Dit kan prima met puur plantaardige bemesting, mocht je dat willen, door bijvoorbeeld het gras dat je anders wellicht van je gazon af zou voeren, op dit stuk aan te brengen. Gras, en gras-klavermengsels, zijn hoogwaardige plantaardige bemesters. Op de foto hierboven zie je de oogst (3e snee) in juli.
Paars: beschermend en helend
Het is een mooi bramenjaar: dankzij de vrij natte zomer zitten de struiken vol sappige vruchten. Er komen in Nederland en België verschillende bramensoorten voor. De gewone braam komt in beide landen (in grote delen) algemeen voor, en dat is maar goed ook, want deze soort geeft heerlijk smakende, vrij grote vruchten, die iedereen wel kent. De donkerpaarse kleur in de vruchten is o.a. te danken aan anthocyanen, waaronder cyanidine. Dit zijn krachtige antioxidanten. Samen met salicylzuur in de vrucht heeft het ontstekingsremmende werkingen die in verband worden gebracht met chemopreventive effecten en anti-kankerwerkingen. Ook bevatten bramen oplosbare en onoplosbare vezels die bijdragen aan een gezond spijsverteringssysteem. Maak dus goed gebruik van dit ruim beschikbare aanbod aan gezonde anthocyanen, vezels, en vitaminen (C!) en mineralen en eet ze bij voorkeur rauw, gewoon zo uit het vuistje, vers van de struik. Ze zijn ook heerlijk in een smoothie. Bramen zijn goed in te vriezen, je zou ze in kleine porties kunnen invriezen om er regelmatig een groene smoothie van te maken: je dagelijkse portie gezondheid in één glas.
Recepten: